"Voedselverdeelpunt moet er absoluut komen"

In juni 2020 spoorde gemeente, OCMW- en BCSD-raadslid Marie-Christine Vandendriessche het gemeentebestuur aan om het voortouw te nemen – in de schoot van het intergemeentelijk samenwerkingsverband Midwest – om een regionaal voedseldistributieplatform te realiseren én een gemeentelijk voedselverdeelpunt uit de grond te stampen. Op die manier wou ze een duidelijke gemeentelijke voedselstrategie om voedselverlies tegen te gaan en dat te herverdelen naar mensen die het nodig hebben. Het gemeentebestuur gaf in 2020 aan geen initiatief te willen nemen.

Eind 2021 besliste de Vlaamse Regering om 500 000 euro vrij te maken voor de realisatie van West-Vlaamse voedseldistributieplatformen/voedselhub. Een voedselhub is een geoptimaliseerd logistiek systeem waar de klemtoon wordt gelegd op de korte afstand voor voedsel. Naast de korte afstand, moeten we ook bijzondere aandacht hebben voor de armoedeproblematiek. Wegens de sterk gestegen brandstofprijzen en de socio-economische gevolgen van de coronacrisis, worden de mobiliteits- en armoedeproblematieken steeds nijpender. Daarom pleitte Marie-Christine op de gemeenteraad van januari nogmaals voor een voedselverdeelpunt. “Want ook in onze gemeente merken we dat de armoedeproblematiek toeneemt. De OCMW-middelen moesten onlangs worden opgetrokken voor OCMW-cliënten met 235 000 euro voor de periode 2021-2025. Het is daarom een goede zaak dat er een regionaal voedseldistributieplatform komt. De eerste slag is binnen, nu moeten nu moeten we alles op alles zetten om een voedselverdeelpunt ook in onze gemeente te krijgen”, besluit Marie-Christine.

Lees de volledige mondelinge vraag en antwoord tijdens de gemeenteraad hieronder.

Raadslid Marie-Christine Vandendriessche:

"Sinds mijn mondelinge vraag op de gemeenteraad van juni 2020 omtrent de gemeentelijke voedselstrategie om voedselverlies tegen te gaan en dat te herverdelen naar mensen die het nodig hebben in kader van duurzaamheid en armoedebestrijding, zijn er ondertussen nieuwe ontwikkelingen gebeurd. Schepen Braet gaf in juni 2020 aan dat het college geen initiatief zou nemen om een voedseldistributieplatform binnen het intergemeentelijk samenwerkingsverband Midwest te realiseren noch initiatief te nemen voor een gemeentelijk voedselverdeelpunt.

Eind 2021 werd ik aangenaam verrast: de Vlaamse Regering heeft onlangs beslist om ruim 500 000 euro vrij te maken voor West-Vlaamse voedselhubs. In de pers vernam ik dat Midwest-voorzitter Kris Declercq en schepen Warnez de uitrol van voedselhubs alvast genegen waren.

Een voedselhub is een geoptimaliseerd logistiek systeem waar de klemtoon wordt gelegd op de korte afstand voor voedsel. We spreken over voedselverlies als voedsel bestemd voor menselijke consumptie om welke reden dan ook verloren gaat. Daarom is het belangrijk dat we de afstanden zo kort mogelijk houden: meer transport betekent ook meer beschadiging. De nabijheid heeft ook een positief, duurzaam effect op het klimaat omdat er minder broeikasgassen en CO2 worden uitgestoten.

Ten slotte moeten we ook bijzondere aandacht hebben voor de armoedeproblematiek en mensen in een precaire financiële situatie. Tijdens de laatste aanpassing van het gemeentelijk meerjarenplan werd er jaarlijks extra middelen uitgetrokken voor OCMW-cliënten. Wegens de sterk gestegen brandstofprijzen en de socio-economische gevolgen van de coronacrisis, worden de mobiliteits- en armoedeproblematieken steeds nijpender.

Daarom is het mijn inziens noodzakelijk om ook op ons grondgebied een lokaal verdeelpunt te hebben. Ik houd daarom nogmaals een pleidooi om zo’n punt - ongeacht de vorm, organisatie of werkwijze van dat punt- op ons grondgebied te realiseren.

Daarom stel ik graag deze vraag:

Ondersteunt het college – in licht van de recentste ontwikkelingen – deze visie en zal ze een voedselverdeelpunt in onze gemeente realiseren?"

Antwoord schepencollege:

"Tot op vandaag is er een goede samenwerking met de voedselbank in Pittem en Tielt. Om die reden werd de boot afgehouden op eerdere vragen om een lokaal verdeelpunt te voorzien. 

De laatste tijd, wellicht ook verbonden aan de pandemie, stelt men op regionaal vlak vast dat de vraag naar voedselbedeling stijgt.  In het kader van de exit-strategie, wilt Midwest deze voedselproblematiek dan ook opnemen. Het is immers een uitdaging om blijvend in te spelen op deze groter wordende vraag en tegelijk ook te zoeken naar meer structurele oplossingen in de strijd tegen armoede. Op regionaal niveau werd een projectdossier “Mid-Waste-Foodies” ingediend dat werd goedgekeurd in december 2021.  Met dit project wordt in 2022 een regionale coördinator aangesteld die het project trekt. Midwest richt daarbij een projectgroep en een klankbordgroep op.

Omdat in de Midwest regio er verschillende voedselhulp-initiatieven reeds actief zijn, wordt in het eerste jaar een omgevingsanalyse gevoerd waarbij de bestaande initiatieven en potentiële partners in de regio in kaart worden gebracht (as-is analyse: wat is? welke nood en behoefte is er?) Eenmaal deze partners en samenwerkingen duidelijk zijn, volgt een uitwerking van een realistisch businessplan alsook het formaliseren van bestaande samenwerkingen, nieuwe partners en medefinanciering. De gemeente is dit project genegen omdat het start vanuit een analyse. Een samenwerking werkt wederzijds versterkend. Hierbij zet Midwest in op afstemming, detectie van noden en behoeften en nagaan op welke vlakken ondersteuning kan geboden worden (in oa logistiek, digitalisering, netwerking en capaciteitsversterking…)

In het tweede jaar, tracht de coördinator de logistieke uitrol van voedseldistributieplatformen efficiënter te doen lopen (dmv bijkomende financiering, sociale tewerkstelling, voedselverwerkingsexperimenten…). In jaar 3 zal de coördinator ophaling en herverdeling van voedsel in de regio optimaliseren.

Aan de hand van de regionale opzet, en de bijhorende omgevingsanalyse, kan nagegaan worden of een lokaal voedseldistributieplatform realiseren, een noodzaak is in onze buurt. Mid-Waste-Foodies zet immers in op het netwerk tussen lokale besturen inzake toeleiding naar voedselhulp om de noden en werking op elkaar te kunnen afstemmen in functie van een betere en efficiëntere samenwerking.  

Voedselhulp is dus een beleidsthema waar het bestuur nog verder op zal inzetten. Of dit de vorm aanneemt van een gemeentelijk initiatief of er acties en samenwerkingen hierrond moeten worden opgezet, zal echter blijken uit de analyse die door ons bestuur op de voet wordt gevolgd."